NHỊ THẬP TỨ HIẾU - QUÁCH CỰ CHÔN CON NUÔI MẸ

Quách Cự người đời nhà Hán, thờ mẹ chí hiếu, nhân khi cửa nhà sa sút, thường bữa ông thấy mẹ không dám ăn no, cứ bớt phần cơm để đưa cho con của ông mới vừa lên 3 tuổi ăn. Hai vợ chồng cùng nhau bàn bạc: Mẹ già không đủ ăn, mà vợ chồng ta còn sinh đẻ được, nếu để con mình chia xẻ ngọt bùi của mẹ là không phải đạo. Thế rồi hai vợ chồng định đào hố chôn con đi. Khi hai vợ chồng đào hố xuống chừng được phân nữa, thì bỗng nhìn thấy một hũ vàng, trên miệng có đề hàng chữ: "Hiếu Tử Quách Cự, Hoàng Kim nhất hủ dung dĩ tứ nhữ". Nghĩa là: Người con hiếu là Quách Cự một hũ vàng đầy để cho nhà ngươi. Vợ chồng Quách Cự mừng rỡ bồng con về, nhờ đó mà hai vợ chồng khỏi phải chôn con và có đủ tiền phụng dưỡng mẹ già.

Đó là vì lòng hiếu thảo của Quách Cự đã động lòng Trời nên Trời không để Quách Cự đau lòng vì phải bỏ con để giữ hiếu.

Lời bàn:
Câu chuyện gợi cho người đời sau nhiều suy nghĩ và bài học đạo lý đáng lưu tâm. Đôi khi những việc mình làm tưởng chừng như thiện, đáng làm nhưng kỳ thực lại là việc bất thiện. Hành động hiếu thảo cũng vậy, có thể xuất phát từ những suy nghĩ sai lầm.

Có một câu chuyện khác được ghi lại trong Cổ học tinh hoa về lòng hiếu của ông Tăng Sâm, tức Tăng Tử, cũng chính là một trong Hai mươi bốn tấm gương hiếu thảo rất đáng để chúng ta suy ngẫm.

“Tăng Sâm cùng cha làm việc ở ruộng dưa. Do bất cẩn, Tăng Sâm làm đứt một ít rễ dưa khiến cho cha ông nổi giận. Đang cơn giận, cha Tăng Sâm dùng gậy đánh ông mãi đến ngất xỉu. Khổng Tử biết chuyện bèn dặn học trò đóng cửa không cho Tăng Sâm vào lớp học. Các học trò hỏi Khổng Tử nguyên do vì sao thì ngài bảo: Tăng Sâm là đứa con bất hiếu. Trong lúc cha nóng giận đánh nặng tay mà đứa con không chạy đi chỗ khác, nếu chẳng may cha không làm chủ được hành động, lỡ tay đánh chết con thì vô tình đứa con khiến cho cha mang tội bất nhân, bất từ (độc ác, không có tình thương) và làm cho cha ân hận, khổ đau suốt đời. Các bạn đồng học thuật lại lời Khổng Tử cho Tăng Sâm nghe, ông hiểu ra, bèn xin vào tạ lỗi với Khổng Tử”.

Từ ngàn xưa hiếu thảo được xem là đức tính quý báu đứng đầu các đức tính, tuy nhiên nhận thức và cách thể hiện lòng hiếu thảo là vấn đề cần phải lưu tâm.